Zijn Honden Kleurenblind? Wat Ziet Een Hond?

Honden zien de wereld anders dan de mens. Zo neemt een hond andere kleuren waar dan wij mensen, en maken ze meer gebruik van andere zintuigen dan de ogen alleen. Zo is geur bijvoorbeeld ook een belangrijke manier waarop een hond de wereld zal waarnemen.

Veel mensen denken dat honden kleurenblind zijn. Dit is niet (helemaal) het geval.

Het is absoluut waar dat de trouwe viervoeters niet exact dezelfde kleuren waarnemen. Zo kunnen honden beter in het donker zien dan mensen. Maar dat het dier volledig kleurenblind zou zijn, is zeker niet het geval. Dat heeft allemaal te maken met de ‘kegeltjes’ aan de achterkant van het oog.

Zijn Honden Kleurenblind?

Een hond is niet kleurenblind, het dier kan namelijk meer kleuren waarnemen dan alleen zwart, wit, of grijs. Wel kunnen honden een kleinere variatie aan kleuren zien, wanneer we dit zouden vergelijken met het menselijke kleurenspectrum. Een hond ziet de wereld voornamelijk in gele, blauwe en paarse kleuren.

De verschillen tussen mens en hond hebben een simpele verklaring: de hoeveelheid kegeltjes en staafjes in het oog. Een hond heeft minder soorten kegeltjes dan mensen, maar wel meer staafjes op het netvlies.

Kegeltjes en staafjes zijn lichtgevoelige cellen achterin het oog. Kegeltjes werken beter in een lichte omgeving (overdag), terwijl staafjes het beste werken in een donkere omgeving (in de nacht). Het zijn de kegeltjes die de waarneming van kleuren bepalen.

Mensen hebben drie soorten kegeltjes, terwijl honden slechts twee soorten kegeltjes in het oog hebben. Daarentegen hebben honden wel meer staafjes, waardoor ze een stuk beter in het donker kunnen zien.

Welke Kleuren Ziet Een Hond?

Honden zien minder kleuren dan mensen. Waar mensen gebruik maken van basiskleuren als rood, geel en blauw, zullen honden slechts twee kleuren als basis gebruiken. Hiermee zijn minder kleursoorten te vormen, waardoor de wereld er voor een hond minder kleurrijk uit zal zien.

Om een indruk te krijgen van de kleurwaarneming van een hond, is het spectrum het beste met een afbeelding uit te leggen. Aan de linkerkant zie je het menselijke kleurenspectrum, rechts het spectrum van een hond:

Het feit dat honden minder kleuren zien, wordt gecompenseerd door de waarneming in donkere omgevingen. Net als bijvoorbeeld een kat, zal een hond duidelijk meer licht kunnen waarnemen in de nacht. Mensen zijn hier een stuk minder goed in.

Ook is interessant is het feit dat ultraviolet licht, de kleuren die niet binnen het menselijk spectrum vallen, mogelijk wel zichtbaar zijn voor je trouwe viervoeter.

Een wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat hondenogen een deel van het kleurenspectrum dat wij ‘ultraviolet’ noemen zullen doorlaten. Dit wekt de suggestie dat dit deel van het (voor ons mensen) onzichtbare licht wél een rol zou kunnen spelen in het zicht van honden.

Zo Ziet Een Hond De Wereld

Een puppy wordt blind geboren. Het dier zal de eerste 10 tot 14 dagen in zijn geheel niet kunnen horen of zien. Na deze periode openen de ogen zich voor de eerste keer, en wordt ook de gehoorgang langzaam maar zeker geopend.

Het is niet helemaal zeker welke kleuren honden hierna daadwerkelijk kunnen waarnemen. De representatie die wij mensen eraan geven, is hoe wij het voor de hond interpreteren.

Wetenschappers zijn het niet helemaal eens welke kleuren nu eigenlijk gevormd kunnen worden met de kegeltjes in hondenogen. Sommige zeggen blauw en geel, terwijl er ook grijstinten worden genoemd als mogelijke kleuren.

Gelukkig hoeven we geen medelijden te hebben met onze trouwe vriendjes. De meerdere typen staafjes in de ogen van honden zorgen ervoor dat ze in de nacht een stuk beter de wereld kunnen waarnemen dan mensen. De onderstaande YouTube video geeft meer uitleg:

Misschien heb je ook wel eens op foto’s gezien dat de ogen van je huisdier oplichten. Dit is het gevolg van het uitmuntende zicht in het donker: het netvlies heeft een soort spiegeltje die een deel van het licht terug zal reflecteren.

Deze reflecterende ‘spiegel’ in het oog van honden heet een tapetum lucidum. Katten hebben ook zo’n reflecterende eigenschap in de ogen, die exact hetzelfde werkt. Zou je ’s avonds een lamp in de richting van je huisdier schijnen, dan is het effect goed zichtbaar.

De reflectie helpt bij het zicht in de donkere omgeving, iets waar de eerder genoemde staafjes in het netvlies ook sterk aan bijdragen. Het zijn allemaal aanpassingen die vroeger in het wild een grotere overlevingskans opleverden: een evolutionair voordeel.

Honden Zijn Niet Kleurenblind

We kunnen dus een verrassende conclusie trekken: honden zijn niet kleurenblind. Het is meer dan duidelijk dat ze op een compleet andere manier dan ons de wereld waarnemen. Vergeet natuurlijk ook niet de rol die andere zintuigen spelen, zoals de neus.

Als mensen gebruiken we voornamelijk onze oren en ogen als belangrijkste zintuigen, maar voor een hond is naast zicht en gehoor ook waarneming via geur essentieel. Het is dus zeker niet zo dat een hond slechter is in het waarnemen van de wereld. Het is simpelweg een focus op andere aspecten.

Wat dat betreft zijn de dieren een perfecte aanvulling op de manier waarop wij alles om ons heen zien. Mensen zijn immers slecht in ruiken en kijken in het donker, en hiermee kunnen honden ons goed helpen!